Onzichtbaar verdriet, verbroken relaties door ongewenste kinderloosheid
5 tips voor behoud van contact in je relatie en vriendschappen
Cijfers liegen er niet om. 1 op de 6 stellen in Nederland heeft vruchtbaarheidsproblemen. Een derde belandt in het medisch circuit met ruim 13.000 inseminaties en 15.000 IVF-ICSI behandelingen per jaar. Zo’n 4 tot 5% van de stellen blijft kinderloos achter met veelal onzichtbaar verdriet door onzichtbaar verlies. Het leidt vaak tot miscommunicatie, verbroken relaties en vriendschappen.
Nogal een binnenkomer, niet waar?
De realiteit is keihard. Een onvervulde kinderwens, miskramen of verloren kindjes is orde aan de dag. Het verdriet en gemis dus ook. Maar we praten er nauwelijks over. Geldt overigens voor twee kanten. Zowel bij het betreffende stel als hun omgeving. Het is gewoon een beladen onderwerp dat gepaard gaat met ongemak, onvermogen en onwetendheid. En niet te vergeten de onuitgesproken verwachtingen over en weer. Erover praten kan dus lastig, verdrietig, gênant of pijnlijk zijn. Het vraagt moed om dat te doen. Aan beide kanten!
In het begin hing ik ‘mijn vuile was’ ook niet buiten
Terwijl mijn kinderwens me de ‘hele dag’ bezighield. Als vriendinnen keuvelden over hun kinderen, zwangerschappen en schoolkeuzes. Dan zei ik dapper: ‘tof joh, mijn tijd komt nog wel.’ Deze hoop hield mij in leven. ‘De medische wereld kan zoveel, dus het komt goed Simone.’ Vooral mijn wanhoop verborg ik achter mijn zie-mij-eens-vrolijk-zijn masker. Zelfs voor mijn eigen partner. En leg maar eens uit aan je vriendin – die blije moeder is – wat er echt door je heen gaat als je haar ziet met haar kroost. Ik schaamde me vaak kapot voor gedachten die ik erover had. Uit angst voor verlies van mijn vriendschap sprak ik ze niet uit. En precies dat zorgde voor sociale verwijdering, bij mezelf en mijn vrienden.
Zwijgen wordt vaak als de beste optie ervaren
Vooral tijdens feestjes. Je wil toch niet in bijzijn van anderen in je moeras van verdriet wegzakken terwijl de rest staat te feesten. Ik herken die zwijgstrategie bij al mijn cliënten. Ieder doet (of deed) dat op een eigen manier. Begrijp me goed. Ik heb echt niet anders gedaan. Ik zweeg ook over mijn echte pijn. Kon er goed over praten, maar het waren loze woorden zonder gevoel. Bleef weg bij feestjes zonder reden. Of ging eerder naar huis, omdat ik me voor de zoveelste keer het lelijke eendje in het gezelschap voelde tussen al die happy gezinnen. Mijn omgeving voelde natuurlijk wel aan dat er iets speelde. De tijd vorderde, en uiteindelijk durfde nog een enkeling erover te beginnen.Veel mensen weten gewoon echt niet wat ze kunnen of moeten zeggen. De enige die dat had kunnen doen wat ikzelf…
Waar ik bang was om geraakt te worden, was de ander bang om mij pijn te doen.
Waar ik hoopte dat er geen verkeerde opmerkingen zouden komen, liep de ander op eieren om iets verkeerd te zeggen. En dan gaat het juist verkeerd. We draaiden in een gesprek om de hete brij heen.
En dan kwam ik weer thuis met zo’n zie-je-wel-gevoel. Het cirkeltje was weer rond.
Harde lessen met nog meer verlies
Soms is het nog pijnlijk en confronterend om terug te kijken en te beseffen dat door mijn zwijgen en/of terugtrekken dierbare vriendschappen verloren zijn gegaan. Nu weet ik door levenservaring, therapie en mijn opleiding, dat vooral te maken had met wederzijds onvermogen en onwetendheid. Ik wist echt niet beter en sommige vrienden ook niet. Ik ging met mijn pijn om zoals ik mijn hele leven ermee omgegaan was en volgde klakkeloos mijn ingebouwde overlevingsstrategie. Wat ook een rol speelde waren de verwachtingen die ik had van anderen. ‘Waarom moet ik steeds het initiatief nemen in gesprekken? Waarom begrijpen ze nu niet dat het akelig is als het steeds over de kinderen gaat?’. Ook dit is een harde les geweest. Want praten en huilen met elkaar zou juist de weg geweest zijn tot wederzijds begrip.
5 TIPS voor behoud van contact in relatie en vriendschappen
- Blijf met elkaar praten. Lijkt een inkopper, maar dit verwatert snel. Spreek bewust af, plan tijd voor elkaar in. Niet 1 keer. Steeds weer opnieuw. Jaar in, jaar uit. Stel elkaar vragen en luister. Moeder/vaderschap en een onvervulde kinderwens staan haaks op elkaar. Het zijn twee werelden, die beiden nauwelijks met woorden te omvatten. Wat de een heeft, heeft de ander niet. Wat de een ervaart, ervaart de ander niet. In deze situatie is het bij een vriendschap essentieel om aan beide kanten te blijven onderzoeken, wat belangrijk is voor jullie vriendschap. Wat wil je zelf? En wat wil je samen blijven doen? Hoe wil je dat doen? Wat heb jij nodig? Wat heeft de ander nodig?
- Luister met aandacht naar elkaar en reageer niet direct op wat er gezegd wordt. Een goede vriendschap kan wel wat lijden. Vul niets in voor een ander. Misschien heb je een bepaald gevoel. Vraag dan de ander of dat klopt. Is dat gemakkelijk? Nee niet altijd. Maar door te aandachtig naar elkaar te luisteren, ontstaat (weer) wederzijds begrip. En belangrijker, het lost de spanning van onuitgesproken woorden tussen jullie op.
- Zorg ook voor een omgeving en situatie waarbij jullie in gesprek niet gestoord kunnen worden. Regisseer dit goed voor jezelf! De omgeving is belangrijker dan je wellicht denkt.
- Stop met onuitgesproken verwachtingen te hebben van anderen of hopen dat ze je geven wat je nodig hebt. Het brengt je niet verder. Alleen jij kan verandering brengen in de situatie door uit te spreken wat je nodig hebt. En hoe jij dat voor je ziet. En onderzoek dit ook samen.
- Geef elkaar eens dikke knuffel. Minutenlang. Zonder woorden voel je de band die je met elkaar hebt. Luisteren naar de liefde die delen. Daar komen geen woorden aan te pas. Het is toch doodzonde dat zo’n mooie band verloren zou gaan door onbegrip en miscommunicatie.
Staat een vriendschap of je relatie onder druk?
Ik help je er graag mee. Neem gerust contact met mij op.
Heeft mijn verhaal je geraakt?
En voel je je vaak alleen met je verdriet? Blijf er niet mee rondlopen. Neem gerust contact met mij op. Dit geprek is gratis en geheel vrijblijvend.
Geef een reactie