En de wereld staat stil. Maar door Corona draaien vele hoofden overuren en zijn vele lichamen onrustig. Stil staan kan zo confronterend zijn. Het laat je dingen voelen die je eigenlijk niet wil voelen, zoals bijvoorbeeld de angst om besmet of ziek te worden of paniek dat er straks te weinig te eten is. Je lijf komt in opstand. Als vanzelf komen ingebouwde ‘vluchtmethodes en overlevingsstrategieën’ omhoog. En daarmee ook allerlei herinneringen. Niet prettig, maar volstrekt normaal.

Hamsteren is angst gedreven reactie om jezelf veilig te voelen

De neiging van je lichaam is ALTIJD om elke onrust en angst te onderdrukken. Dit gebeurt met als grootste doel: ‘jezelf veilig stellen’. Angstgolven of paniekreacties onderdrukken we vaak onbewust door hard werken, eten en sporten. Nu we ‘collectief stilgezet’ zijn gaan als vanzelf de ‘ik-moet-me-veilig-voelen’ alarmknoppen in heel Nederland aan. Sterker nog wereldwijd. En die collectieve angst is voelbaar, overal! Het hamsteren is een gevolg  van een volstrekt normale angstreactie. Ons overlevingsbrein gaat ‘AAN’ wanneer we getriggerd worden in mogelijke schaarste. De realiteit is dat er helemaal geen schaarste is, maar juist enorme overvloed. Maar lege schappen doen je denken dat dit niet zo is. Ergens weet iedereen ook wel dat er genoeg is, maar die overlevingsdrang is zoveel sterker dan stilstaan in de winkel en dan bedenken of je dit nu echt nodig hebt of niet. Je hoofd draait overuren en je handelt gewoon: ’better safe than sorry. En stel je voor dat de boel dicht gaat dan heb ik in ieder geval genoeg in huis.’ 

Oh jee, is er straks wel genoeg voor mij?

Een andere reden van hamsteren is dat je de kans op besmetting zo min mogelijk voor jezelf en anderen wil maken en winkels wil vermijden. En als je dan eenmaal wel in die winkel staat en je karren vol ziet naast je, lege schappen, dan ga je automatisch ook de vraag stellen: ‘Is er dadelijk wel genoeg voor mij? Misschien toch maar een potje bonen extra meenemen?’ Ook dit is gedreven door een sterke behoefte om ergens nog controle over te hebben in het veilig willen voelen.

Er wordt nu van alles gevonden over hamsteren, terecht of onterecht. De realiteit is dat we echt genoeg voedsel hebben, pakhuizen vol wc-rollen. Maar onze diep gewortelde LEEF-triggers van ‘veilig zijn’ en ‘is er dadelijk genoeg eten’ staan massaal aan. Het gebeurt gewoon, ons oerbrein werkt nu eenmaal zo. De vraag is of iemand zich ervan bewust is dat ‘iets in jou’ de regie van je overneemt. Thuis, maar ook in de winkel. Angst is en blijft een slechte raadgever.

Nooit meer blogs missen? Schrijf je hier in!
Of volg me via Facebook.

Herinneringen spelen ook een cruciale rol

Vele ouderen herinneren nu de beelden die ze als kind meegemaakt hebben uit WOII. Jarenlang zagen ze lege schappen. Het voelt voor velen alsof ze terug zijn in de tijd. En denk nu niet dat ik vrij ben van angst of bovenstaand gedrag. Na het lezen en zien van berichten van collega’s uit Milaan vorige week, ging ik spontaan zweten, mijn hartslag ging omhoog en ik ben als een dolle van alles gaan regelen, inclusief inkopen doen. En ja, ook ik heb extra vitamine C gekocht terwijl ik nog een pot had staan. Zo sterk was mijn oerbrein, ik moest gewoon nog een pot kopen!

Onbewust deed ik alles om mezelf veilig te voelen
Toch werd op de bank mijn onrust groter. Kreeg de neiging om te gaan eten, maar ik weet dat dit niets oplost dus ik weerstond de neiging. Ik stelde me steeds de vraag ‘herken je dit gevoel ergens van?’ Niets kwam. Een dag later na een rondje hardlopen en meditatie, werd ik overvallen door een huilbui. In een split-second zag ik mezelf staan in een ziekenhuisbedje staan met hoge tralies. Nog geen drie jaar oud. Ik hield de spijltjes vast. Ik huilde, krijste, gilde. Mijn handen ging door de spijlen heen en ze reikten uit naar mijn mama. Ik lag in quarantaine achter glas en tralies. Uit de verhalen weet ik dat mijn moeder de enige was die af en toe bij mij mocht komen met beschermende kleren aan. Voor de duidelijkheid, ik ben nu 53 jaar, het is meer dan 50 jaar geleden en heb er nooit een gevoel bij gehad. Tot vorige week. Een lichaam vergeet nooit.

Veilig zijn had ik de dag ervoor geregeld en voelde als een beetje controle hebben over mijn situatie. Maar op de achtergrond was mijn standje overleven ook vanuit een andere doodsangst aangezet. Het zien van de quarantaine beelden in Italië riep iets op vanuit mijn eigen levenservaring. ‘Social distancing om geen gevaar te zijn voor mijn zwakke immuunsysteem.’ Ik zag de Italiaanse ziekenhuizen waar dierbaren niet bij mogen komen. Dit raakte mij in de herkenning. Dat is zoals ieder lichaam werkt wat betreft levenservaringen en herinneringen. Maar ben je je hiervan bewust en kun je de lichaamssignalen nog voelen?

Wat kan je nu voor jezelf doen?

1,5 meter afstand houden, ja, maar dat betekent niet dat je sociaal afstand moeten houden. Maak digitaal contact met anderen als je daar behoefte aan hebt. En vergeet vooral niet contact met jezelf te maken. Dit begint bij jezelf toe te staan om de emoties die je voelt en ervaart in je lichaam niet steeds te onderdrukken met snoepen, sporten, tv kijken etc.

Maak op gezette momenten bewust de keuze om even de ogen te sluiten en waar te nemen wat er in je gebeurd. Je wilt natuurlijk geen verdriet of angst voelen. Maar het is er wel! En je lichaam herinnert jou er steeds aan. Net zolang tot je er iets mee doet. De keuze is aan jou. En stel je dan regelmatig de vraag: ‘Waar heb ik NU invloed op en waarop niet?’ Voel je paniek of onrust? Breng je focus naar je ademhaling voor slechts 2-3 minuten. Leg je handen op je onderbuik, sluit je ogen en voel hoe je handen op en neer gaan. Niets meer, niet minder.

Binnen 2-3 minuten neemt de spanning al af. En het is menselijk dat je een half uur later door het horen van een bericht weer onrustig kunt zijn. Dender niet door, stop met lezen van nieuws en sluit je ogen. Het vraagt om enige discipline, maar gun het jezelf.

Lukt het niet? Of loop je hierin vast? Bel me op, dan doen we het samen.

Fijne dag, blijf gezond. Samen zijn we sterk.|
Simone